นักวิชาการสิ่งแวดล้อมอยากเปลี่ยนสายงาน สมัครงานตำแหน่งไหน ?

การเป็นนักวิชาการสิ่งแวดล้อม (Environmental Scientist/ Environmental Specialist) เป็นอาชีพที่ต้องอาศัยความรู้เฉพาะด้านเกี่ยวกับระบบนิเวศ ทรัพยากรธรรมชาติ และนโยบายด้านสิ่งแวดล้อม แต่ในบางช่วงของเส้นทางอาชีพ หลายคนอาจต้องการความท้าทายใหม่ ๆ หรืออยากปรับเปลี่ยนเส้นทางสู่สายงานที่กว้างขึ้น ด้วยทักษะที่มี นักวิชาการสิ่งแวดล้อมสามารถสมัครงานตำแหน่งไหนได้บ้าง ?

ทักษะหลักที่สามารถนำไปต่อยอดได้

ก่อนที่ นักวิชาการสิ่งแวดล้อมจะสมัครงานในสายงานอื่น สิ่งสำคัญคือควรสำรวจว่าทักษะที่ตนมีสามารถต่อยอดไปสู่ตำแหน่งอื่นได้อย่างไร โดยทั่วไป ทักษะที่โดดเด่นของนักวิชาการสิ่งแวดล้อม ได้แก่

• การวิเคราะห์ข้อมูล – มีความเชี่ยวชาญในการศึกษาผลกระทบของสิ่งแวดล้อม วิเคราะห์ตัวเลข และตีความข้อมูลทางวิทยาศาสตร์

• การวิจัยและการเขียนรายงาน – สามารถจัดทำเอกสารเกี่ยวกับมาตรฐานสิ่งแวดล้อม นโยบาย และผลการศึกษาต่าง ๆ 

• ความเข้าใจด้านกฎหมายสิ่งแวดล้อม – มีความรู้เกี่ยวกับข้อบังคับและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ซึ่งสามารถนำไปใช้ในงานที่เกี่ยวกับกฎหมายและการกำกับดูแล

• การจัดการโครงการ (Project Management) – หลายโครงการด้านสิ่งแวดล้อมต้องการการวางแผน การบริหารงบประมาณ และการทำงานร่วมกับหลายฝ่าย ซึ่งเป็นทักษะที่องค์กรต้องการ

เมื่อพิจารณาทักษะเหล่านี้แล้ว มาดูกันว่าอาชีพไหนที่นักวิชาการสิ่งแวดล้อมสามารถสมัครงานได้บ้าง

1. นักวิเคราะห์ด้านความยั่งยืน (Sustainability Analyst / Sustainability Consultant)

ตำแหน่งนี้เกี่ยวข้องกับการให้คำแนะนำแก่บริษัทเกี่ยวกับแนวทางความยั่งยืน เช่น การลดผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม การปรับใช้พลังงานสะอาด และการออกแบบนโยบายที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม นักวิชาการสิ่งแวดล้อมที่มีพื้นฐานด้านการวิจัยและกฎหมายสิ่งแวดล้อมสามารถปรับตัวเข้าสู่สายงานนี้ได้ง่าย

2. ผู้จัดการฝ่าย ESG (ESG Manager / ESG Specialist)

ESG (Environmental, Social, and Governance) เป็นแนวทางที่องค์กรใช้ในการประเมินผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมและสังคมของธุรกิจ นักวิชาการสิ่งแวดล้อมสามารถทำงานในส่วนของ Environmental เช่น การพัฒนาแนวทางลดคาร์บอนฟุตพริ้นท์ การบริหารจัดการของเสีย และการปฏิบัติตามมาตรฐานสากล

3. ผู้เชี่ยวชาญด้านการปฏิบัติตามกฎระเบียบสิ่งแวดล้อม (Environmental Compliance Officer)

ตำแหน่งนี้เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบให้แน่ใจว่าธุรกิจปฏิบัติตามกฎหมายและมาตรฐานด้านสิ่งแวดล้อม นักวิชาการสิ่งแวดล้อมสามารถสมัครงานตำแหน่งนี้ได้ถ้ามีประสบการณ์ด้านการวิเคราะห์นโยบายและการทำรายงานจะสามารถปรับตัวเข้าสู่บทบาทนี้ได้

4. นักวิเคราะห์ด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อม (Energy & Environmental Analyst)

สำหรับคนที่สนใจด้านพลังงานสะอาด สามารถเปลี่ยนไปเป็น นักวิเคราะห์ด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อม ซึ่งทำหน้าที่ประเมินแนวทางการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ วิเคราะห์นโยบายด้านพลังงาน และช่วยให้ธุรกิจเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานหมุนเวียน

5. ผู้จัดการโครงการด้านสิ่งแวดล้อม (Environmental Project Manager)

ผู้ที่มีประสบการณ์ด้านการจัดการโครงการสามารถเปลี่ยนมาเป็น Environmental Project Manager ได้ โดยจะทำงานบริหารแผนงานที่เกี่ยวข้องกับการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม การลดมลพิษ หรือโครงการพัฒนาที่ยั่งยืน

6. นักวิจัยด้านตลาดผลิตภัณฑ์สีเขียว (Green Product Researcher / Sustainable Product Developer)

บริษัทที่ต้องการพัฒนาสินค้าที่ยั่งยืน เช่น บรรจุภัณฑ์รักษ์โลก หรือสินค้าพลังงานสะอาด ต้องการผู้เชี่ยวชาญที่เข้าใจผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม นักวิชาการสิ่งแวดล้อมสามารถทำงานด้าน การวิเคราะห์และพัฒนาแนวทางผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ได้

7. นักเขียนหรือผู้สื่อสารด้านสิ่งแวดล้อม (Environmental Writer / Science Communicator)

สำหรับคนที่มีทักษะด้านการเขียน สามารถเปลี่ยนไปเป็น นักเขียนด้านสิ่งแวดล้อม เพื่อให้ความรู้แก่ประชาชน หรือเขียนรายงานและบทความเชิงวิทยาศาสตร์ให้กับองค์กร

นักวิชาการสิ่งแวดล้อมมีทักษะที่สามารถสมัครงานสู่สายงานที่หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็น ESG, ความยั่งยืน, การปฏิบัติตามกฎระเบียบ, พลังงานสะอาด หรือการบริหารโครงการ หากมีการวางแผนและพัฒนาทักษะที่เหมาะสม การเปลี่ยนสายงานจะไม่ใช่เรื่องยาก